به مردمی، نه به فرمان | عبدالکریم سروش

معرفی*:

سپاس خدای منّان را که دفتر سوم قصه ارباب معرفت تحت عنوان «به مردمی نه به فرمان» به زیور طبع آراسته می‌شود. آشنایان با آثار گفتاری و نوشتاری صاحب این قلم، نیک می‌دانند که دغدغه حقّ و تکلیف از دغدغه‌های دیرین وی بوده است، تا آن جا که می‌توانم ادعا کنم تبیین تقابل این دو مقوله به مثابۀ تقابل سنّت و تجدد یا تقابل استبداد و لیبرالیزم، اولین بار در آثار نگارنده ظاهر شد و توجه همگان را بدین دقیقه برانگیخت که آن چه لیبرالیزم می‌خوانندش، بهترین تفسیر و ترجمه‌اش «مکتب حق‌مداری» است، و تفاوت انسان سنّتی و مدرن، عمدتاً در این است که اولی خود را موجودی مکلّف و دیگری خود را موجودی محقّ می‌بیند و می‌شمارد. و هم بدین سبب است که جان آدمی امروز برتر از عقیده می‌نشیند و دینداری را حق خود می‌داند، نه تکلیف خویش. این از سراندیشه‌های من بوده و هست که نهاد سیاست و اخلاق درجهان جدید حق مدارانه است و سیاست و اخلاق دوران سنّت، تکلیف گرایانه.

.

* برگرفته از مقدمه کتاب

فهرست مطالب